ChatGPT:
NASA’nın 2021 yılında Mars’a gönderdiği Perseverance gezgini, Kızıl Gezegen hakkında şimdiye kadar görülmemiş veriler toplamaya devam ediyor. Daha önce yüzeyden topladığı kaya örnekleri ve ultra net görüntülerle dikkat çeken robot, bu kez bilim dünyasını şaşkına çeviren bambaşka bir keşfe imza attı: Mars’ın sesleri.
Gezginin kaydettiği toplam 55 farklı ses, Mars atmosferinde oluşan ve “mikro şimşek” olarak tanımlanan elektriksel patlamalara ait olabilir. Yayınlanan ses kaydı, atmosferin ince yapısına rağmen Mars’ta elektrik boşalmalarının yaşanabileceğini ilk kez doğruladı.
Perseverance İlk Kez Mars’ın Sessizliğini Delmeyi Başardı
Otomobil büyüklüğündeki Perseverance, Mars yüzeyine inişinden bu yana hem bilimsel gözlemler yapıyor hem de gezegenin potansiyel yaşam izlerine dair örnekler topluyor.
Görev kapsamında üzerinde bulunan özel mikrofonlar, Mars’ta insanlık tarihinde ilk kez net ses kayıtları alınmasını sağladı. Daha önce rüzgâr uğultusu gibi birkaç basit ses duyulmuş olsa da, elektriksel patlamaları andıran bu yeni kayıt bambaşka bir seviyeye ulaştı.
Araştırmacıların “ürpertici” olarak tanımladığı seslerin, gezgin çevresindeki toz partiküllerinin elektrostatik yüklenmesiyle oluştuğu düşünülüyor.
55 Adet Mikro Şimşek Kaydı Büyük Bir Sırrı Açığa Çıkarıyor
Bilim insanlarının şaşkınlığının nedeni, Mars atmosferinin Dünya’ya göre çok daha ince olması. İnce atmosfer, elektrik yüklerinin bir araya gelerek büyük şimşekler oluşturmasını zorlaştırıyor.
Bu nedenle Mars’ta duyulan seslerin, Dünya’daki fırtınalarda rastlanan dev şimşeklerden değil, çok küçük çaplı mikro elektrik patlamalarından kaynaklandığı tespit edildi.
Kayıtlar incelendiğinde:
Mikro şimşek benzeri çıtırtılar,
Ani elektrik boşalması sesleri,
Atmosferde rezonans oluşturan hafif uğultular tespit edildi.
NASA ekibi ayrıca, bu seslerle eş zamanlı elektrostatik parazit işaretleri de bulduklarını belirtiyor. Bu bulgular, Mars yüzeyindeki toz fırtınalarının düşündüğümüzden daha güçlü elektrostatik enerji oluşturabildiğini gösteriyor.
Mars Atmosferi Sanılandan Daha Aktif Olabilir
Mars’ın atmosferi Dünya’dakinden yaklaşık 100 kat daha az yoğun. Bu nedenle büyük seslerin oluşması zor. Ancak yeni bulgular, atmosferin tamamen pasif olmadığını, zaman zaman elektriksel aktivitelerin ortaya çıktığını ispatladı.
Uzmanlara göre bu keşif:
Toz fırtınalarının yapısını anlamada,
Mars’ın iklim geçmişini çözümlemede,
İnsanlı Mars görevlerinde güvenlik planlarını geliştirmede kritik bir rol oynayacak.
Özellikle insanlı görevler sırasında uzay araçlarının elektrostatik yüklenmesi, astronot kıyafetlerinin etkilenmesi ve elektronik aksamların zarar görmesi gibi risklerin yeniden değerlendirilmesi gerekecek.
Bu Sesler Mars Görevlerini Değiştirebilir
Mikro şimşeklerin tespit edilmesi, Mars’ın yalnızca sessiz ve hareketsiz bir gezegen olmadığını; dinamik ve beklenmedik doğa olaylarına ev sahipliği yapabileceğini kanıtlıyor.
Bilim insanları, bu yeni verilerin:
Gelecek rover tasarımlarında,
Mars hava tahminlerinde,
Toz fırtınası analizlerinde
tamamen yeni bir bakış açısı sunacağını belirtiyor.
NASA’dan yapılan açıklamada, Perseverance’ın kaydettiği seslerin daha detaylı analiz edileceği ve ilerleyen aylarda yeni verilerin paylaşılacağı açıklandı.
Perseverance’ın Mars’tan getirdiği bu beklenmedik ses kayıtları, Kızıl Gezegen’in hâlâ çözülmeyi bekleyen birçok gizem barındırdığını bir kez daha gösteriyor. Bilim dünyası şimdi gözünü yeni seslerde ve mikro şimşeklerin ardındaki gerçek mekanizmada.
