Türkiye’nin uzay araştırmalarındaki en iddialı projelerinden biri olan Fergani Uzay, dünya havacılık tarihinde bir ilke imza attı. Tamamen yerli mühendislik gücüyle geliştirilen Yörünge Transfer Aracı (YTA) FGN-TUG-S01, uzayda hibrit motor ateşlemesi gerçekleştiren ilk araç olarak kayıtlara geçti. Bu tarihi adım, yalnızca Türkiye’nin uzay programı açısından değil, küresel ölçekte uzay teknolojilerinin geleceği için de büyük önem taşıyor.
Milli Yörünge Transfer Aracının Tarihi Yolculuğu
Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar’ın öncülüğünde kurulan Fergani Uzay Teknolojileri, Türkiye’nin ilk milli YTA’sını 28 Kasım 2025’te SpaceX Falcon 9 Transporter-15 misyonuyla uzaya göndermişti. ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden yapılan fırlatma sonrası araç, yörüngede kapsamlı test süreçlerinden geçti.
Bu hazırlık sürecinin sonunda FGN-TUG-S01, uzayda gerçekleştirilmesi son derece zor olan hibrit motor ateşlemesi için hazır hale getirildi. Testler, motorun güvenliği, ateşleme tepkisi ve yörünge manevrasına etkisinin ölçülmesi açısından kritik öneme sahipti.
Dünyada İlk Kez Hibrit Motor Uzayda Ateşlendi
6 Aralık 2025 sabahı Türkiye saatiyle 07.46’da gerçekleşen operasyon, uzay havacılığı tarihinde yeni bir sayfa açtı. FGN-TUG-S01’in hibrit motoru, 35 saniyelik kesintisiz ateşleme ile sorunsuz şekilde çalıştı. Motorun ürettiği itki, YTA’nın 530 km irtifadan 720 km zirve irtifasına sahip eliptik yörüngeye geçiş yapmasını sağladı.
Bu manevra, hibrit roket motorlarının:
Daha güvenli,
Daha kontrollü,
Daha düşük maliyetli
olması nedeniyle gelecekte uzay taşımacılığında büyük bir dönüşüm yaratabileceğini gösteriyor. Bugüne kadar hibrit motorlar yeryüzünde test edilmiş olsa da, yörüngede ateşleme dünya tarihinde ilk kez Türkiye tarafından başarıyla gerçekleştirildi.
İlk Uydu Teslimatı Başarıyla Tamamlandı
Yörünge değişimi tamamlandıktan sonra misyonun ikinci aşamasına geçildi. TSİ 11.35’te başlatılan işlem sonucu, küçük ölçekli ancak stratejik öneme sahip FRG-10D1 küp uydusu, saat 11.45’te araçtan ayrılarak hedef yörüngesine yerleşti. Böylece FGN-TUG-S01 hem yörünge transferini hem de uydu teslimat görevini eksiksiz şekilde tamamlamış oldu.
Bu başarı, Türkiye’nin yalnızca uydu geliştiren değil, uyduları kendi araçlarıyla yörüngeler arası taşıyabilen sayılı ülkeler arasına girdiğini ortaya koydu.
Milli Uzay Teknolojilerinde Yeni Bir Dönem Başlıyor
Uçuş bilgisayarından aviyonik sistemlerine, güç dağıtım altyapısından termal kontrollere kadar tüm bileşenleriyle yerli mühendislik ürünü olan FGN-TUG-S01, Türkiye’nin uzay lojistiği ve yörünge operasyonlarında bağımsızlık hedefinde önemli bir kilometre taşı oldu.
Bu görev, Fergani Uzay’ın gelecekte hayata geçirmeyi planladığı Uluğ Bey Küresel Konumlama Sistemi için kritik bir test niteliği taşıyor. Sistem faaliyete geçtiğinde Türkiye, kendi küresel konumlandırma uydularına sahip birkaç ülkeden biri haline gelecek.
Ayrıca şirket, önümüzdeki beş yıl içinde 100’den fazla uydunun uzaya gönderilmesini, dost ve müttefik ülkelerle birlikte bölgesel konumlandırma altyapıları geliştirilmeyi hedefliyor. Fırlatma sistemlerinin yerli olarak tamamlanmasıyla Türkiye'nin dünyadan uzaya bağımsız erişim kabiliyeti kazanması da amaçlanıyor.
