Hipertansiyon, Türkiye’de milyonlarca kişinin yaşamını etkileyen önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ederken, hastaların günlük alışkanlıklarına yönelik uyarılar da giderek daha fazla önem kazanıyor. İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Derya Arğun, özellikle kahve ve çay gibi kafein içeren içeceklerin tansiyon üzerindeki etkilerine dikkat çekerek hipertansiyon hastalarını uyardı. Kafeinin vücutta yarattığı fizyolojik değişikliklerin kısa sürede kan basıncını yükseltebildiğini belirten Arğun, bazı tansiyon ilaçlarıyla birlikte tüketimin de ciddi yan etkilere yol açabileceğini söyledi.
Kafein Beyinde Adenozin Blokajına Yol Açıyor
Doç. Dr. Arğun, kafeinin beyinde belirli noktalarda önemli bir etki mekanizmasına sahip olduğunu vurguladı. Kafeinin adenozin adı verilen ve damarları genişleterek kan akışını düzenleyen bir maddeyi engellediğini anlatan Arğun, bu blokajın damarların geçici olarak daralmasına yol açtığını ifade etti.
Bu daralma sonucunda kan basıncının 5 ila 10 mmHg arasında yükseldiğini belirten Arğun, özellikle kahve tüketimine alışık olmayan kişilerde bu etkinin daha belirgin şekilde ortaya çıktığını söyledi. Kafeinli bir içeceğin tüketiminden yaklaşık 30 dakika sonra tansiyonun yükseldiğini, etkisinin ise 2–3 saat içinde azalarak normale döndüğünü aktardı.
Kafein Düzenli İçenlerde Etki Azalır Ancak Tamamen Kaybolmaz
Bazı bireylerin günlük yaşamda düzenli olarak kahve veya çay tükettiğini hatırlatan Arğun, alışkanlık sahibi kişilerde kafeinin tansiyon üzerindeki etkisinin zamanla biraz azaldığını ancak hiçbir zaman tamamen ortadan kalkmadığını vurguladı. Bununla birlikte hipertansiyon hastalarının, kafeine duyarlılıklarının kişiden kişiye değişebileceğini unutmaması gerektiğini belirtti. Uzmanlara göre, düzenli tüketici olunsa bile aşırı kafein alımı kan basıncını riskli seviyelere çıkarabiliyor.
Tansiyon İlaçlarıyla Kafeini Birlikte Tüketmek Tehlike Yaratabilir
Doç. Dr. Arğun’un üzerinde durduğu en kritik konulardan biri, kafeinin bazı antihipertansif ilaçlarla etkileşime girerek olumsuz sonuçlar doğurabilmesi oldu. Kafeinin kalp hızını artırabilen bir etkiye sahip olduğunu hatırlatan Arğun, bunun beta bloker grubundaki ilaçların etkisini zayıflatabileceğini ifade etti.
Ayrıca kafeinin damar gevşemesini kısmen engellediğini belirten uzman, bu durumun kalsiyum kanal blokeri kullanan hastalarda ilaçların tansiyonu düşürme kapasitesini azaltabileceğini söyledi. Bu nedenle ilaç kullanan hipertansiyon hastalarının kahve tüketimlerini kontrol altında tutmaları gerektiğini vurguladı.
Hipertansiyon Hastaları İçin Güvenli Tüketim Önerisi
Uzmanlara göre hipertansiyon hastalarının kafein tüketimini tamamen kesmesi gerekmiyor, ancak günlük miktarın sınırlandırılması şart. Arğun, özellikle ilaç alındığı saatlere yakın zamanlarda kahve ve çay tüketiminden kaçınılmasını öneriyor. Hastaların, kafeinin kendilerinde nasıl bir etki oluşturduğunu gözlemlemelerinin de önemli olduğunu belirten uzman, ani tansiyon yükselmeleri yaşayan kişilerin kafeinli içeceklere karşı daha dikkatli olması gerektiğini ifade ediyor.
Kafeinli Ürünlerde Bilinçli Tüketim Hayati Önem Taşıyor
Kahve, çay, enerji içecekleri ve hatta bazı çikolata türleri dâhil olmak üzere birçok ürün kafein içeriyor. Arğun, bu ürünlerin masum göründüğünü ancak hipertansiyon hastalarında ciddi sonuçlar doğurabileceğini hatırlattı. Düzenli kontrolün, bilinçli tüketimin ve hekim önerilerine uygun davranmanın tansiyon hastaları için hayati öneme sahip olduğunu söyledi.
Hipertansiyon hastalarının günlük yaşamlarında basit görünen alışkanlıkların bile sağlık üzerinde büyük etkiler yaratabileceği düşüncesiyle hareket etmeleri gerektiği ifade edilirken, uzmanlar kafein tüketiminde ölçülü davranmanın önemini bir kez daha vurguluyor.
