SGK Borcu Olan Emeklilere Yeni Düzenleme Geliyor
Emeklileri yakından ilgilendiren yeni bir düzenleme gündemde. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan kanun teklifine göre, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) prim borcu bulunan yaklaşık 1 milyon emeklinin maaşında kesinti yapılabilecek. Yeni düzenleme yasalaşırsa, emekli maaşlarından yüzde 25’e kadar kesinti uygulanması planlanıyor. Uygulamanın 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girmesi bekleniyor.
SGK yetkilileri, bu düzenlemenin uzun süredir tahsil edilemeyen borçların geri alınmasını hedeflediğini belirtiyor. Özellikle geçmişte sigorta prim borcu ya da genel sağlık sigortası (GSS) borcu biriken kişilerin, bu borçlardan maaş kesintisi yoluyla sorumlu tutulması öngörülüyor.
Prim Borcu Olan Emeklilerin Maaşında Kesinti Başlıyor
SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı açıklamada, geçmişte emekli maaşı bağlanan bazı kişilerin borçlarının sonradan tespit edildiğini ifade etti. Ertüzün’e göre, bu durum özellikle memuriyetten ayrıldıktan sonra sigortalı olarak çalışan ya da çalışma süreleri arasında boşluk bulunan kişilerde sıkça görülüyor.
Bugüne kadar borç sorgulaması sadece BAĞ-KUR’lular için yapılıyordu. Ancak SSK ve Emekli Sandığı kapsamındaki kişilerde bu inceleme emeklilik öncesinde yapılmadığı için borçlar daha sonra fark ediliyor. Yeni düzenlemeyle bu eksiklik giderilecek ve SGK, geçmişe dönük borçları maaşlardan doğrudan tahsil edebilecek.
Yetkililer, bu kesintinin emekli maaşının yüzde 25’ini geçmeyeceğini ve borcun büyüklüğüne göre kademeli şekilde uygulanacağını belirtti.
Yaklaşık 1 Milyon Emekli Bu Düzenlemeden Etkilenecek
İsmail Ertüzün’ün paylaştığı verilere göre, SGK’ya prim borcu bulunan 961 bin emekli bulunuyor. Buna ek olarak, 1999 öncesi sigortalı olup da GSS borcu biriken 304 bin kişi daha var. Böylece, düzenlemeden yaklaşık 1 milyon 265 bin kişi doğrudan etkilenecek.
Bu grup içerisinde en fazla etkilenecek kesim, memuriyetten ayrıldıktan sonra yeniden çalışan veya uzun süre sigortasız kalan kişiler olacak. GSS kapsamında geçmiş yıllarda prim ödemesi yapılmayan dönemlerde borç biriken vatandaşların maaşlarından da bu kesintiler gerçekleştirilebilecek.
SGK kaynakları, söz konusu düzenlemenin “gecikmiş borçların yapılandırılması değil, doğrudan tahsilat adımı” olduğunu vurguladı. Böylece kurumun mali dengesinin güçlendirilmesi ve kamu gelirlerinin artırılması hedefleniyor.
Dul ve Yetim Maaşları da Etkilenebilir
Kanun teklifinin en dikkat çeken maddelerinden biri, dul ve yetim aylıklarıyla ilgili kısım oldu. Eğer vefat eden sigortalının SGK’ya prim borcu varsa, bu durumda hak sahiplerine ödenen ölüm aylıklarından da yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek.
Bu durum, özellikle düşük gelirli dul ve yetim aylığı alan vatandaşlar için ciddi bir gelir kaybı anlamına geliyor. SGK’nın açıklamasına göre, bu uygulamanın da 2026 itibarıyla yürürlüğe girmesi bekleniyor. Böylece yalnızca emekliler değil, onların aile bireyleri de borç tahsilat sürecinden etkilenmiş olacak.
Ekonomistlere göre, bu düzenleme sosyal devlet ilkesi açısından tartışma yaratabilir. Çünkü maaş kesintilerinin, borç miktarı yüksek olan vatandaşlarda yaşam standartlarını ciddi biçimde etkileyebileceği öngörülüyor.
Uygulama 2026’da Devreye Girecek
Yeni düzenleme, TBMM’de kabul edilmesi halinde 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek. SGK, o tarihten itibaren prim borcu olan emeklilerin maaşlarından her ay düzenli olarak kesinti yapacak.
Kesinti oranları borcun miktarına göre değişiklik gösterecek ve maksimum yüzde 25 seviyesinde olacak. Bu kesintilerin, SGK’nın yıllardır tahsil edemediği alacakların geri kazanımında önemli bir kaynak oluşturması bekleniyor.
Uzmanlar, emeklilerin bu süreçte SGK sisteminden borç sorgulaması yaparak durumlarını kontrol etmeleri gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, GSS prim borçlarını yapılandırma fırsatı doğmadan emekli olanların, bu düzenlemeden en çok etkilenecek grup olacağı ifade ediliyor.
Yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, milyonlarca emekli ve emekli yakını gelirlerinde fark edilir bir azalma yaşayabilir. SGK ise uygulamayla birlikte prim sisteminde uzun süredir devam eden tahsilat açıklarını kapatmayı hedefliyor.
